Η ΟΜΟΡΦΙΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΥ ΑΡΑΧΘΟΥ
Του Χρ. Ντάλα
Την 01.12.2019 από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ροδαυγής “Η Αγία Παρασκευή” έγινε μια πετυχημένη εκδήλωση στο χωριό με τίτλο “Τα μονοπάτια της Ροδαυγής”. Περιλάμβανε δύο πεζοπορικές διαδρομές και στο τέλος ομιλίες σχετικές με τα μονοπάτια και την πεζοπορία.
Κάθε μία από τις διαδρομές έχει το δικό της ενδιαφέρον.
Η πρώτη γύρω από το χωριό γίνεται στην εξαιρετική φύση του Ξεροβουνίου. Η δεύτερη κατά μήκος του εγκαταλελειμμένου αυλακιού της Λεύκας αποκαλύπτει την ομορφιά του μέσου Αράχθου.
Ο Άραχθος μπορεί να χωρίζεται σε τρία μέρη. Το κάτω με την πεδινή κοίτη από τις εκβολές μέχρι την Άρτα, το μέσο με την ημιορεινή μέχρι την γέφυρα της Πλάκας και το πάνω με την ορεινή και τις απότομες όχθες.
Η κοίτη του μέσου Αράχθου -όση έχει μείνει από την λίμνη του Πουρναρίου- είναι μοναδική. Παρακάτω ένα τμήμα της παρουσίασης με τίτλο “Το αυλάκι της Λεύκας” που αναφέρεται στη διαδρομή κατά μήκος του μέσου Αράχθου.
Στην διαδρομή κατά μήκος του αυλακιού αποκαλύπτεται η μοναδική και άγνωστη χλωρίδα του μέσου Αράχθου. Πυκνή και χαμηλή βλάστηση σαν ένα χαλί που σκεπάζει το ανάγλυφο του εδάφους. Δάσος από πουρνάρια, ρείκια και κουμαριές. Παλαιότερα μαζεύαμε τα κούμαρα και κάναμε ένα ρακί το “κούμαρο” αντίστοιχο του τσίπουρου από σταφύλια.
Δένδρα που σπάνια ή καθόλου υπάρχουν αλλού, όπως το φιλίκι, ο φράξος, ο κοκορότσος, οι πουρδαλιές. Τα φύλλα από τις πουρδαλιές το φθινόπωρο κοκκινίζουν και το δάσος αποκτά ένα πολύ ωραίο κόκκινο χρώμα.
Η βλάστηση κατεβαίνει μέχρι την άκρη της κοίτης, όπου συνεχίζουν τα πλατάνια. Στα Σιωζαϊκα τελευταία έχει αναπτυχθεί ένα υπέροχο δάσος από Λυγαριές.
Εξαιτίας της γεωλογίας του μέσου Αράχθου οι εκατέρωθεν όχθες απέκτησαν την δική τους διαμόρφωση. Από την δεξιά πλευρά της Ροδαυγής, ακολουθώντας την κλίση των πετρωμάτων η επιφάνεια είναι λιγότερο απότομη και με περισσότερη φυτική γη που ευνοεί την βλάστηση. Συχνότερες είναι και οι εμφανίσεις νερού αλλά και τα κατολισθαίνοντα εδάφη. Από την απέναντι το έδαφος έχει κοπεί κάθετα προς την κλίση των πετρωμάτων και έχουν αναπτυχθεί επιβλητικοί κατακόρυφοι γκρεμοί.
Από ολόκληρη τη διαδρομή είναι ορατά τα Τζουμέρκα στην πιο ωραία τους όψη. Μια οροσειρά ορατή από τους πρόποδες μέχρι την κορυφή χωρίς κάποιο εμπόδιο και με υπέροχο φωτισμό στη δύση του ηλίου.
Το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής γίνεται δίπλα στον Άραχθο και προς το τέλος στο τελείωμα της τεχνητής λίμνης του Πουρναρίου.
Ο Άραχθος είναι από τα ωραιότερα ποτάμια στον κόσμο. Μοναδική η ευρεία κοίτη του με ολόκληρο το μεγάλο πλάτος της από άσπρες ασβεστολιθικές κροκάλες και άμμο. Η ροή με πολύ νερό -από τις μεγαλύτερες στα ποτάμια της Ελλάδας- οφιοειδής μέσα στην ευρεία κοίτη. Εναλλαγές με βαθιά νερά και ήρεμη ροή (βίρες) και ρηχά με εντονότερη ροή (πόροι). Το νερό πεντακάθαρο που σκύβεις και το πίνεις.
Το σύνηθες στα ποτάμια είναι το θολό νερό και οι βαλτώδεις όχθες. Σπανιότατος ο γιαλός και το κρυσταλλικό νερό του Αράχθου. Τέτοια ποτάμια μόνο στη μακρινή Ν. Ζηλανδία συνάντησα.
Για την ομορφιά της φύσης του Αράχθου υπάρχει μια υπέροχη περιγραφή πριν ένα αιώνα (1920) από τον Σπ. Παγανέλη στα ταξιδιωτικά κείμενά του.
«Ύστερα από Καλεντίνη, αρχίζει ο δρόμος προς το Κρυονέρι. Η έκταση είναι υποβλητική, με γραφικούς λόφους και κορφές πανύψηλες….. Πελώρια στεφάνια και γκρεμοί χάσκουν κάποτε στο πλάι σου….. Όταν πέσεις στην αντικρινή πλαγιά του βουνού, σε περιμένει η θέα του Αράχθου, ποτέ μές από χαμηλές προσβάσεις και ποτέ μές από γκρεμούς απότομους. Την ώρα εκείνη του Ιουλίου το φως του ηλίου, πέφτοντας λοξά στα νερά του, τον έκανε ν’αστραποβολάει….».